Клінічні аспекти та цитоморфофункціональні особливості слизової оболонки носа при хронічній патології внутрішньоносових структур та їх верифікація на основі даних комп’ютерної томографії
ARTICLE PDF

Ключові слова

здоров’я людини
хронічні захворювання органів дихання
комп’ютерна томографія
аеродинаміка носа
риноцитограма

Як цитувати

Шушляпіна, Н., Потапов, С., Горголь, Н., Аврунін, О., Носова, Я., & Абделхамід, І. Ю. (2023). Клінічні аспекти та цитоморфофункціональні особливості слизової оболонки носа при хронічній патології внутрішньоносових структур та їх верифікація на основі даних комп’ютерної томографії. Український радіологічний та онкологічний журнал, 31(1), 38-59. https://doi.org/10.46879/ukroj.1.2023.38-59

Анотація

Актуальність. Приблизно 30% загальної людської популяції страждає на хронічну патологію внутрішньоносових структур, основними проявами якої є порушення носового дихання та нюху. Основними інструментальними діагностичними методами для виявлення даної патології є рентгенівська комп’ютерна томографія, яка дозволяє отримати дані про архітектоніку анатомічних структур верхніх дихальних шляхів, та риноманометрія, за результами якої можливо оцінити функціональну спроможність носової порожнини при диханні. Досконале дослідження цитологічного матеріалу слизової оболонки верхніх дихальних шляхів також є важливою складовою у визначенні функціонального стану носової порожнини, уточненні діагнозу і вибору методу лікування. Це дозволяє лікарю визначати склад і кількість клітинних елементів у матеріалі, оцінювати їх стан (деструкцію, проліферацію, дистрофію, некроз та ін.), констатувати напруженість реактивних властивостей організму, відстежувати динаміку відновлення тканин чи процес загоєння в них, та спонукає дослідників до більш детального вивчення і зіставлення матеріалів клінічного, радіологічного та цитологічного досліджень з метою розробки патогенетично спрямованого комплексного лікування хворих із порушеннями носового дихання. Тому в роботі розглядаються аспекти кореляції між результатами риноцитографії та даними комп’ютерної томографії у разі типових патологічних станів з порушеннями носового дихання. Мета роботи – вивчення клінічних аспектів і цитоморфофункціональних особливостей слизової оболонки носа у хворих з патологією внутрішньоносових структур з респіраторно-ольфакторними порушеннями та проведення їх незалежної верифікації на основі даних комп’ютерної томографії. Матеріали та методи. Клінічне обстеження хворих включало вивчення скарг, анамнезу захворювання, огляд ЛОР-органів, проведення риноманометрії, ендоскопічне дослідження порожнини носа та носоглотки, комп’ютерної томографії (КТ) навколоносових пазух за допомогою конусно-променевої томографії в форматі 3D на апараті Vatech PaX-i3D, а також цитологічне дослідження слизової оболонки носа. Критеріями участі в дослідженні були відсутність хронічних захворювань серцевосудинної, дихальної, травної, сечовидільної систем, а також обтяженої за цими захворюваннями спадковості. Результати та їх обговорення. Формування різного характеру перебігу та тяжкості порушень пов’язане із запальними, дисциркуляторними та трофічними порушеннями слизової оболонки носа, які послаблюють як мукоциліарний кліренс, так і місцевий імунітет. Це стосується переважно I групи спостережень. Наслідком зниження факторів місцевого імунітету в слизовій оболонці носа є мікробна контамінація, що супроводжується тривалим порушенням носового дихання в І та ІІ групах спостереження до 5 і 6 місяців відповідно. Результати риноцитографії повністю кореспондуються на основі аеродинамічних моделей носової порожнини, які створені за даними комп’ютерної томографії. Висновки. Незважаючи на достовірність проведених нами досліджень, цитологічне дослідження слизової оболонки носа є лише додатковим аналізом, інтерпретація якого повинна базуватися на клінічній картині конкретного пацієнта. Запропонована аеродинамічна модель із КТ-даних фактично забезпечує незалежну верифікацію аеродинамічних характеристик порожнини носа, отриманих за даними риноманометрії, і може свідчити про порушення носового дихання відповідно до змін внутрішньої анатомічної конфігурації носового каналу.

https://doi.org/10.46879/ukroj.1.2023.38-59
ARTICLE PDF

Посилання

Jankowski R, Nguyen DT, Russel A, Toussaint B, Gallet P, Rumeau C. Chronic nasal dysfunction. European Annals of Otorhinolaryngology, Head and Neck Diseases. 2018;135(1):41–9. (In English).

Rimmer J, Hellings P, Lund VJ, Alobid I, Beale T, Dassi C, Fokkens W. European position paper on diagnostic tools in rhinology. Rhinology. 2019;57(S28):1–42. (In English).

Villwock JA, Kuppersmith RB. Diagnostic algorithm for evaluating nasal airway obstruction. Otolaryngologic Clinics of North America. 2018;51(5):867–72. (In English).

Grymer LF, Hilberg O, Pedersen OF. Prediction of nasal obstruction based on clinical examination and acoustic rhinometry. Rhinology. 1997;35(2):53–7. (In English).

Avrunin OG, Nosova YV, Abdelhamid IY, Pavlov SV, Shushliapina NO, Wójcik W, Kalizhanova A. Possibilities of automated diagnostics of odontogenic sinusitis according to the computer tomography data. Sensors. 2021;21(4):1198. (In English). DOI: https://doi.org/10.3390/s21041198

Leason SR, Barham HP, Oakley G, Rimmer J, DelGaudio JM, Christensen J.M., Harvey R.J. Association of gastro-oesophageal reflux and chronic rhinosinusitis: systematic review and meta-analysis. Rhinology. 2017;55(1):3–16. (In English).

Avrunin OG, Nosova YV, Paliy VG, Shushlyapina NO, Kalimoldayev M, Komada P, Sagymbekova A. Study of the air flow mode in the nasal cavity during a forced breath. In Photonics Applications in Astronomy, Communications, Industry, and High Energy Physics Experiments. 2017;10445:1054–9. (In English). DOI: https://doi.org/10.1117/12.2280941

Avrunin OG, Nosova YV, Abdelhamid IY, Pavlov SV, Shushliapina NO et al. Research Active Posterior Rhinomanometry Tomography Method for Nasal Breathing Determining Violations. Sensors. 2021;21:8508. (In English). DOI: https://doi.org/10.3390/s21248508

Berger G, Kogan T, Paker M, Berger-Achituv S, Ebner Y. Pediatric Chronic Rhinosinusitis Histopathology: Differences and Similarities With the Adult Form. Otolaryngology–Head and Neck Surgery. 2011;144(1):85–90. (In English). DOI: https://doi.org/10.1177/0194599810390443

Provero MC et al. Allergic and nonallergic rhinitis in children: the role of nasal cytology. Open Journal of Pediatrics. 2013;3:133–8. (In English). DOI: http://dx.doi.org/10.4236/ojped.2013.32024

Ciofalo A et al. Diagnostic performance of nasal cytology. European Archives of Oto-Rhino-Laryngology. 2022;279(5):2451–5. (In English). DOI: https://doi.org/10.1007/s00405-021-07044-5

Valtonen O, Ormiskangas J, Kivekäs I, Rantanen V, Dean M et al. Three-Dimensional Printing of the Nasal Cavities for Clinical Experiments. Scientific reports. 2020;10:502. (In English).

Dimauro G, Di Pierro D, Deperte F, Simone L, Fina PR. A smartphone-based cell segmentation to support nasal cytology. Applied Sciences. 2020;10(13):4567. (In English).

Kovalova A, Shushliapina N, Avrunin O, Zlepko A, Pugach S, Burennikova N, Smailova S. Possibilities of automated image processing at optical capillaroscopy. In Optical Fibers and Their Applications. 2020;11456:82–7. (In English). DOI: https://doi.org/10.1117/12.2569772

Tang H, Tu JY, Li HF, Au-Hijleh B, Xue CC, Li CG. Dynamic analysis of airflow features in a 3D real-anatomical geometry of the human nasal cavity. In Proceedings of the 15th Australasian Fluid Mechanics Conference. 2004;80–3. (In English).

Kuo C-FJ, Leu Y-S, Hu D-J, Huang C-C, Siao J-J, Leon KBP. Application of intelligent automatic segmentation and 3D reconstruction of inferior turbinate and maxillary sinus from computed tomography and analyze the relationship between volume and nasal lesion. Biomed. Signal Process. Control. 2020;57:101660. (In English).

Ohlmeyer S, Saake M, Buder T, May M, Uder M, Wuest W. Cone Beam CT Imaging of the Paranasal Region with a Multipurpose X-ray System—Image Quality and Radiation Exposure. Interventional medicine & applied science. 2020;10:5876. (In English).

Ott K. Computed Tomography of Adult Rhinosinusitis. Radiologic technology. 2018;89:571CT–91CT. (In English).

Moscatiello F, Jover JH, Ballester M, Ángel G, Hernández EC et al. Preoperative Digital Three-Dimensional Planning for Rhinoplasty. Aesthetic plastic surgery. 2010;34:232–8. (In English).

Radulesco T, Penicaud M, Santini L, Thomassin J-M, Dessi P, Michel J. Outcomes of septorhinoplasty: A new approach comparing functional and aesthetic results. Іnternational journal of oral and maxillofacial surgery. 2018;47:175–9. (In English).

Radulesco T, Meister L, Bouchet G, Varoquaux A, Giordano J et al. Correlations between computational fluid dynamics and clinical evaluation of nasal airway obstruction due to septal deviation: An observational study. Clinical otolaryngology. 2019;44:603–11. (In English).

Brüning J, Hildebrandt T, Heppt W, Schmidt N, Lamecker H et al. Characterization of the Airflow within an Average Geometry of the Healthy Human Nasal Cavity. Scientific reports. 2020;10:3755. (In English).

Lee T-J, Fu C-H, Wu C-L, Lee Y-C, Huang C-C et al. Surgical outcome for empty nose syndrome: Impact of implantation site. Laryngoscope. 2017;128:554–9. (In English).

Van Strien J, Shrestha K, Gabriel S, Lappas P, Fletcher DF, Singh N, Inthavong K. Pressure distribution and flow dynamics in a nasal airway using a scale resolving simulation. Physical Fluids. 2021;33:011907. (In English).

Zhang G-H, Fenton RS, Rival R, Solomon P, Cole P, Li Y. Correlation between subjective assessment and objective measurement of nasal obstruction. Chin. J. Otorhinolaryngol. Head Neck Surg. 2008;43:484–9. (In English).

Berger M, Giotakis AI, Pillei M, Mehrle A, Kraxner M et al. Agreement between rhinomanometry and computed tomography-based computational fluid dynamics. International journal of computer assisted radiology and surgery. 2021;16:629–38. (In English).

Churchill SE, Shackelford LL, Georgi JN, Black MT. Morphological variation and airflow dynamics in the human nose. American journal of human biology. 2004;166 625–38. (In English).

Hsu Y-B, Liu SY-C, Lan M-Y, Huang Y-C, Tzeng I-S. Role of rhinomanometry in the prediction of therapeutic positive airway pressure for obstructive sleep apnea. Respiratory research. 2020;21:1–6. (In English).

Moghaddam MG, Garcia GJM, Frank-Ito DO, Kimbell JS, Rhee JS. Virtual septoplasty: A method to predict surgical outcomes for patients with nasal airway obstruction. International journal of computer assisted radiology and surgery. 2020;15:725–35. (In English).

Lin HF, Hsieh YC., Hsieh YL. Factors Affecting Location of Nasal Airway Obstruction. In 2020 IEEE Eurasia Conference on IOT, Communication and Engineering (ECICE). 2020;21–4. (In English).

Creative Commons License

Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Завантаження

Дані завантаження ще не доступні.